Copyright © Instytut Rozwoju DIDASKALOS 2013
Wszystkie prawa zastrzeżone. `
<DO GÓRY
Wszystkie prawa zastrzeżone. `
Naszą historyczną podróż zwiedzania ewangelickich kościołów łaski rozpoczęliśmy od Kożuchowa, potem odwiedziliśmy Żagań. Tym razem kierujemy się do Jeleniej Góry. Nasz docelowy obiekt zwiedzania jest położony w centrum miasta przy ulicy 1 Maja 45. Jest to największa budowla sakralna Jeleniej Góry. Od momentu jej wybudowania do roku 1947 była to świątynia kościoła ewangelicko-ausburskiego. Obiekt nie uległ zniszczeniu podczas ostatniej wojny światowej czy dewastacji po jej zakończeniu, został zachowany do dnia dzisiejszego w doskonałym stanie. Od 1948 roku został przejęty przez kościół rzymskokatolicki i stał się Kościołem Garnizonowym Wojska Polskiego.
Obecny wpis poświęcony jest wycieczce historycznej do Żagania, aby zobaczyć drugi z sześciu Kościołów Łaski (niem. Gnadenkirchen), które zapisały się na trwałe w historii Śląska. Ostatnio odwiedziliśmy pierwszy z tych kościołów w Kożuchowie, a w zasadzie jedynie ocalałą ruinę jego wieży. Grupa Kościołów Łaski powstała w Jeleniej Górze, Kamiennej Górze, Miliczu, Kożuchowie, Żaganiu i Cieszynie. W Żaganiu podobnie jak w Kożuchowie ocalała jedynie wieża kościoła, która została adoptowana przez lokalne władze na wieżę widokową miasta.
W historii Śląska zapisał się unikalny epizod powstania sześciu kościołów ewangelickich zwanych Kościołami łaski (niem. Gnadenkirchen). Powstały one w Jeleniej Górze, Kamiennej Górze, Miliczu, Kożuchowie, Żaganiu i Cieszynie.
Odkrywając historie miejscowości na Łużycach Górnych, tym razem zainteresowały nas dzieje powstania miasta Niesky (Saksonia), położonego w Niemczech, blisko granicy z Polską.
Miasto zostało założone przez Braci Morawskich z Herrnhut w 1742 roku. W roku 1741 do gminy chrześcijańskiej w Herrnhut przybyła kolejna grupa chrześcijan z Czech. Uciekli oni przed prześladowaniami religijnymi ze strony władz Habsburgów i kościoła katolickiego w ich ojczyźnie.
Kontynuujemy naszą podróż śladami Schwenkfeldystów. Na ostatniej wycieczce historycznej byliśmy w Twardocicach, by odnaleźć tajemniczy pomnik ukryty w lesie, zaledwie 600 metrów od centrum wsi. Dzisiaj udajemy się do miejscowości Berthelsdorf w Niemczech (Saksonia), która stała się pierwszym miejscem schronienia po ich ucieczce z Twardocic i okolicznych wsi. Chcemy zwiedzić miejscowość i odnaleźć ślady pozostałe po Schwenkfeldystach.
Tym razem w naszej podróży historycznej udajemy się do miejscowości Twardocice, aby odnaleźć pomnik znajdujący się w lesie przy “Bydlęcej drodze”. Pomnik ten upamiętnia ludzi tutaj pochowanych. Interesuje nas, kim byli spoczywający w tym miejscu oraz jaki był powód tego, że musieli zostać pochowani w lesie. Przypomnieć należy fakt, że byli to ludzie niemieckojęzyczni.
Miejscowość Bukowiec dzięki siedzibie Związku Gmin Karkonoskich oraz Fundacji Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej każdego roku ulega przeobrażeniu w wyniku nowych inicjatyw. Jedną z nich jest odkrywanie historii miejscowości. Na wystawach stałych w pałacu i w zaadoptowanym budynku gospodarczym prezentuje się wystawy poświęcone historii Bukowca oraz wybitnym osobistościom mieszkającym tutaj na przestrzeni minionych wieków.
Kolejny etap podróży historycznych poświęcimy na zwiedzenie muzeum, które jest jedynym w swoim rodzaju na Łużycach Górnych, nie mające swojego odpowiednika w Polsce.
Muzeum zlokalizowane jest w miejscowości Hernnhut (Saksonia, Niemcy) i poświęcone jest historii misji Braci Morawskich, wysłanych z Herrnhut. Od początku istnienia Herrnhut około 2000 misjonarzy zostało wysłanych na cały świat, by ogłaszać Dobrą Nowinę (Ewangelię) o Jezusie Chrystusie. Pierwszymi misjonarzami wysłanymi byli Leonhard Dober i Dawid Nitschman, którzy w dniu 21 sierpnia 1732 roku udali się na wyspę Świętego Tomasza na Morzu Karaibskim do niewolników murzyńskich pracujących na plantacjach. Dzięki pracy misjonarzy powstały nowe miasta, dzielnice miast, wsie, osady, nastąpił rozwój szkolnictwa, rzemiosła, rolnictwa, przemysłu itp. W Herrnhut spotyka się często hasło “Herrnhut, małe miasto o światowym wpływie”. Niewątpliwie, żadna miejscowość z terenu Łużyc Górnych nie wywarła tak wielkiego wpływu na różne regiony świata i rozwój kościoła Jezusa Chrystusa jak Herrnhut.
Tym razem w ramach wycieczki, której celem jest odkrywanie historii mało znanej udajemy się do miejscowości Kruszyn koło Bolesławca. Jest ona położona przy drodze nr 94 w kierunku Legnicy. Zachodnio – południowa część tej miejscowości od strony Bolesławca została założona jako nowo osada przez Braci Morawskich przybyłych z Herrnhut (Saksonia, Niemcy).
Kontynuując naszą podróż w odkrywaniu mało znanej historii, tym razem udajemy się do miejscowości Herrnhut, aby zwiedzić cmentarz Braci Morawskich, zwany Bożą Rolą. Jest on jednym z najpiękniejszych cmentarzy w Niemczech, taka opinia jest wyrażona w wielu przewodnikach turystycznych, przez samych Niemców i licznych turystów przyjeżdżających z wielu krajów. Nie jest obiektem, który odstrasza zwiedzających, wręcz przeciwnie, zachęca, gdyż wyglądem przypomina zadbany park. Jego architektura i styl stały się oryginalnym wzorcem dla wszystkich cmentarzy Braci Morawskich w Niemczech i na całym świecie. Prostota połączona z elegancją doskonale harmonizują z architekturą miejscowości zwanej “Herrnhuckim Barokiem” wyróżniającym tę, i wszystkie inne miejscowości przez nich założone w XVIII wieku. Ponadto, stał się on inspiracją do budowy wielu cmentarzy przykościelnych i komunalnych w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii itp., z powodów wyżej wspomnianych, ale także czysto praktycznych zasad jego utrzymania.