Od potencjału do wielkości biuro@instytutdidaskalos.pl
Zaznacz stronę

Grabiszyce (niem. Gerlachsheim)

sty 2, 2014 | historia protestantów | 0 komentarzy

Kontynuując podróż historyczną w odkrywaniu przeszłości, kierujemy się do miejscowości Grabiszyce koło Leśnej w powiecie lubańskim, w której znajduje się zbór Braci Czeskich. Według różnych źródeł uznaje się, że jest to ostatni i jedyny ocalały  zbór Braci Czeskich na Łużycach Górnych po polskiej stronie.

Grabiszyce, zbór Braci Czeskich 8

Budynek jest zamknięty i nieużytkowany, dosłownie zabity deskami (taki jest stan drzwi wejściowych). Jego stan techniczny jest zły i nie widać żadnych działań, które miałyby na celu jego ocalenie.

Informacje historyczne

Niewiele jest materiałów źródłowych na temat Braci Czeskich w Grabiszycach. Obecny budynek został wzniesiony w 1731 roku. Bracia Czescy w wyniku prześladowań religijnych w czasie kontrreformacji, po zakończeniu wojny trzydziestoletniej (1619 – 1648) zaczęli napływać do Grabiszyc, w ówczesnej Saksonii, gdzie zapewniona była wolność wyznania.

Pierwsza grupa 164 osób przybyła w latach 1651-1652. Wspomina się o kolejnej fali napływowej, która miała miejsce po 1727 roku, wtedy przybyło ponad 300 osób. W niektórych źródłach informacyjnych podaje się, że w Grabiszycach było największe skupisko Braci Czeskich na Łużycach Górnych.

Czescy imigranci (zwani eksulantami=wygnaniec, banita)  przynieśli ze sobą bardzo dobrą znajomość rzemiosła włókienniczego, jakość i dyscyplinę produkcji oraz pomysłowość. W wyniku tego rozwinęło się tkactwo chałupnicze, dzięki któremu Grabiszyce stały się bardzo bogatą wsią. Jeszcze w połowie XIX wieku funkcjonowało ponad 150 krosien tkackich.

Ciekawostki

Grabiszyce nie były jedynym miejscem osiedlenia się Braci Czeskich na terenach Łużyc czy Śląska. Dokonując przeglądu książek historycznych, przewodników turystycznych, różnych encyklopedii stwierdzamy, że fala tysięcy Czechów osiedliła się w zachodniej części Dolnego Śląska w różnych miejscowościach, oraz założyła wiele nowych osad i miejscowości od podstaw, ale o tym napiszemy w innym wpisie.

Dzisiaj trudno jest nam sobie wyobrazić jakie bogate dziedzictwo pozostawili na tych ziemiach, i to jakimi ludźmi byli. W dniach dzisiejszych jest możliwość odkrycia i zapoznania się z dziedzictwem Braci Czeskich, odwiedzając miejscowość Herrnhut w Niemczech, której mieszkańcy wpłynęli na historię wielu krajów i reginów świata. Historycy z Niemiec mówią w tłumaczeniu na język polski o Herrnhut „Mała miejscowość, globalny wpływ”. Miejscowość została założona przez Braci Czeskich w 1722 roku od podstaw i jest świadectwem pozostawionego przez nich bogactwa minionych czasów.  Więcej o tym we wpisie Herrnhut.

Historie …

Przewodnik po zabytkach reformacji na Łużycach Górnych i Dolnym Śląsku.

Zobacz inne wpisy w tej kategorii:

Kościół Łaski w Miliczu

W ramach realizacji planu cyklu  wycieczek historycznych poświęconym Kościołom Łaski, tym razem udajemy się do Milicza. Obiekt jest zlokalizowany w centrum miasta przy ulicy Spacerowej 2 i należy do grupy sześciu ewangelickich Kościołów Łaski powstałych na...

Kościół Łaski w Kamiennej Górze

Zgodnie z naszym planem wycieczek historycznych, tym razem udajemy się do Kamiennej Góry, aby zwiedzić czwarty z sześciu Kościołów Łaski. Jest to największa sakralna budowla w Kamiennej Górze. Obiekt, który chcemy zwiedzić jest zlokalizowany przy Placu Kościelnym 2....

Kościół Łaski w Jeleniej Górze

Naszą historyczną podróż zwiedzania ewangelickich kościołów łaski rozpoczęliśmy od Kożuchowa, potem odwiedziliśmy Żagań. Tym razem kierujemy się do Jeleniej Góry. Nasz docelowy obiekt zwiedzania jest położony w  centrum miasta przy ulicy 1 Maja 45. Jest to największa...

Kościół Łaski w Żaganiu

Obecny wpis poświęcony jest wycieczce historycznej do Żagania, aby zobaczyć drugi z sześciu Kościołów Łaski (niem. Gnadenkirchen), które zapisały się na trwałe w historii Śląska. Ostatnio odwiedziliśmy pierwszy z tych kościołów w Kożuchowie, a w zasadzie jedynie...

Georg Schmidt (1709-1785), pierwszy misjonarz w Afryce Południowej

Biografia Georga Schmidta, uważanego za pioniera i ojca duchowego ewangelicznego chrześcijaństwa w Afryce.

Kościół Łaski w Kożuchowie

W historii Śląska zapisał się unikalny epizod powstania sześciu kościołów ewangelickich  zwanych Kościołami łaski (niem. Gnadenkirchen). Powstały one w Jeleniej Górze, Kamiennej Górze, Miliczu, Kożuchowie, Żaganiu i Cieszynie. Do dnia dzisiejszego zachowały się w...

Niesky, miasto założone przez Braci Morawskich z Herrnhut

Historia miasta Niesky, założonego przez Braci Morawskich z Herrnhut w 1742 roku.

Śląski Dom Modlitwy (tzw. Bethaus) w Łomnicy

Ewangelicki Dom Modlitwy (tzw. Bethaus) z XVIII wieku i krótka historia Domów Modlitwy na Śląsku.

Ewangelikalizm w Polsce

Fragment pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. dra hab. Tadeusza J. Zielińskiego.

Exodus Schwenckfeldystów z Twardocic do Berthelsdorf

Wyznawcy Chwały Chrystusa, tak siebie nazywali, uciekając zabrali ze sobą jedynie co mogli unieść, głównie jedzenie i książki. Przemieszczając się nocami w miesiącach zimowych przez lasy, strumienie i rzeki z małymi dziećmi na rękach i starcami u ich boku, musieli także chronić się przez wojskami Habsburgów.

Pomnik przy „bydlęcej drodze” w Twardocicach

Tym razem w naszej  podróży historycznej udajemy się do miejscowości Twardocice, aby odnaleźć  pomnik znajdujący się w lesie przy "Bydlęcej drodze". Pomnik ten upamiętnia ludzi tutaj pochowanych. Interesuje nas, kim byli spoczywający w tym miejscu oraz jaki był powód...

Towarzystwo Biblijne z Bukowca

Miejscowość Bukowiec dzięki siedzibie Związku Gmin Karkonoskich oraz Fundacji Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej każdego roku ulega przeobrażeniu w wyniku nowych inicjatyw. Jedną z nich jest odkrywanie historii miejscowości. Na wystawach stałych w pałacu...

Biblia Jeleniogórska

Tym razem w ramach wycieczek historycznych udajemy się do miejscowości Bukowiec, koło Jeleniej Góry. W pierwszej połowie XIX wieku miejscowość stała się znana w regionie, jak i w Europie, dzięki małżeństwu Fryderyka i Fryderyki von Reden, którzy byli jej...

Muzeum etnograficzne w Herrnhut

Muzeum zostało założone w roku 1878, a inicjatorem jego powstania był Bernhard Kinne (1812–1895). Od roku 1911 wprowadzono nazwę Muzeum Etnograficzne, która funkcjonuje aż do dnia dzisiejszego.

0 komentarzy

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *